Karanlıkta uyanmak biyolojik saati bozuyor, dikkat zorluklarına yol açıyor
İleri yaz saati uygulaması nedeniyle bilhassa okula giden çocukların gökyüzü aydınlanmadan uyanıp yola çıktıklarını belirten Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, bu durumun da bilhassa okul çağındaki çocuklarda dikkat ve konsantrasyon zorluklarına yol açtığına dikkat çekti. Karanlıkta uyanmanın biyolojik süreci bozduğunu söyleyen Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, her akşam tıpkı saatte yatılması gerektiğini de kaydetti.
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, ileri yaz saati uygulamasının okul çağındaki çocuklar üzerindeki tesirlerini kıymetlendirdi.
Karanlıkta okula gidiyorlar
Yaz saati uygulamasının tüm yıla yayılmasıyla bir arada günlerin kısaldığı bu günlerde öğrencilerin zifiri karanlıkta uyanıp okula gitmek zorunda kaldığını söz eden Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, “Anne babalar çocukların karanlıkta yola çıkmasıyla ilgili güvenlik kaygısı de taşıyor, istemiyor ve çocuklar okula giderken korkuyor.” dedi.
Derslere odaklanma ve dikkatin ağırlaşması zorlaşıyor
Havanın aydınlanmasının uyandıktan saatler sonra olmasının çocukların üzerinde olumsuz tesirleri olduğunu belirten Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, “Sabah saat 08.30 sıralarında okulda derse girmesi gereken bir çocuk günün o saatlerde hâlâ karanlık olmasından maalesef olumsuz istikamette etkilenmektedir. Sabah kalktığında hâlâ karanlık olduğunu gören çocuk, bunu manalandırmakta zahmet yaşayabilir. Çocuk, uykusunu almış olsa bile hava aydınlık olduğunda okula gidilen dilim, geceyi ise meskene dönme ve uykuya hazırlanma dilimi olarak algılar. Hasebiyle okulda derslere odaklanması ve dikkatini ağırlaştırması çok sıkıntı bir hale gelir.” ikazında bulundu.
Gün ışığı biyolojik yapıyı nasıl etkiliyor?
Gün ışığının çocukların gelişimi üzerindeki ehemmiyetine değinen Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, karanlıkta uyanmanın biyolojik süreci bozduğunu söyledi. “Biyolojik yapımızda olan, gün ışığıyla birlikte doğal olarak gerçekleşen ve sirkadiyen ritm dediğimiz döngünün bozulması olumsuz tesirlere neden oluyor” diyen Dr. Melek Beğenilen Luş, şunları söyledi:
Karanlıkta uyanmak biyolojik süreci bozuyor
“Akşam olduğunda bedenimiz yavaş yavaş uyumayı kolaylaştıran, dinlenmemizi sağlayan ve büyümeden sorumlu olan ‘melatonin’ hormonunu salgılamaya başlıyor. Gün iışığı ile bir arada yavaş yavaş onun yerine de canlılıktan ve güçten sorumlu ‘kortizon’ salgılamaya başlıyor. Biyolojik saatimizi saatimizi düzenleyen, göz hizasında beynin art kısmında yer alan ’Suprakiazmatik çekirdek’ denilen bir yapı bu tertibi sağlıyor. Işık uyaranı alırsa bu çekirdek epifiz bezinin melatonin hormonu yapmasını engelliyor. Çocuklar karanlıkta uyandığı vakit bu süreç bozulmuş oluyor.”
Özellikle son yıllarda yapılan çalışmaların uykuya nasıl girdiğimiz ve nasıl uyandığımızın değerini vurguladığını belirten Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, “Uyku kalitesi bozulan çocuklar, uykuya dalma zahmeti, uykuyu sürdürme zahmeti, öğrenme , dikkat ve konsantrasyon alanlarında sorun yaşadığı üzere, çocuklar karanlıkta huzursuz oldukları için bu durum korkular, korku bozuklukları, okula gitmek istememe üzere şikayetlere de neden oluyor.” diye konuştu.
Her gece tıpkı saatte uyumaya ihtimam gösterilmeli
Çocukların uykusunu alması için tavsiyelerini de sıralayan Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, “Her gece tıpkı saate uyumaya ihtimam gösterilmesi ve uyku nizamının bozulmamasına çalışılması kıymetli. Çocukların akşam saatlerinde kafeinli içecekleri tüketmemesi de hatırlanması gerekli değerli bir konu. Güvenlik tedbirlerinin alındığına dair bilhassa küçük yaşta çocuklara teminat verilmesi ve derdi çok artmış çocuklara anlayışlı yaklaşılması çok değerli.” dedi.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
